"Sztuka przyjaźni według Muminków" - nowy program edukacyjny PCK

data
6 października 2025
kategoria
Ukochani bohaterowie literatury i filmu stają się przewodnikami po świecie emocji, pokazując, że rozmowa o uczuciach może być mądra, prosta i pełna ciepła. Polski Czerwony Krzyż wprowadza program edukacyjny „Sztuka przyjaźni według Muminków” – zestaw scenariuszy dla nauczycieli i wychowawców, które pomagają dzieciom lepiej rozumieć emocje, budować relacje i rozwijać empatię.
Badania pokazują, że dzieci, które potrafią rozmawiać o swoich uczuciach i rozumieją emocje innych, lepiej funkcjonują w grupie, łatwiej się uczą i rzadziej reagują agresją. Tymczasem w programach nauczania wciąż brakuje przestrzeni na rozmowy o emocjach. Sztuka przyjaźni według Muminków odpowiada na tę potrzebę, dając nauczycielom gotowe narzędzie, by wspierać rozwój emocjonalny dzieci w sposób naturalny i ciekawy.

Jak Muminki uczą empatii?
Program łączy elementy edukacji społeczno-emocjonalnej z literaturą i kulturą. Bohaterowie stworzeni przez Tove Jansson – Muminek, Panna Migotka, Mała Mi, Ryjek czy Włóczykij – pomagają dzieciom zrozumieć, że każda emocja jest potrzebna, a różnorodność stanowi siłę. W Dolinie Muminków nie ma tematów tabu – strach, złość czy tęsknota są naturalne, a każdą emocję można oswoić.
To właśnie ta bliskość świata Muminków do doświadczeń dziecka sprawiła, że program Fińskiego Czerwonego Krzyża zdobył popularność w Finlandii – kraju, który od lat stawia edukację emocjonalną na równi z rozwojem intelektualnym. Dziś dzięki współpracy z Polskim Czerwonym Krzyżem program trafia do Polski.

Pięć lekcji o emocjach
Sztuka przyjaźni według Muminków składa się z pięciu rozbudowanych scenariuszy zajęć, które można prowadzić jako cykl lub pojedyncze spotkania. Każdy z nich zawiera opisy ćwiczeń, pytania do dyskusji, ilustracje oraz linki do krótkich filmów.
Samopoznanie – dzieci uczą się dostrzegać swoje mocne strony i odkrywać, co jest dla nich ważne.
Budowanie relacji – zajęcia o słuchaniu, współpracy i wzajemnym szacunku. Pokazują, że przyjaźń wymaga troski i uwagi.
Współczucie i samowspółczucie – lekcje o akceptacji własnych błędów i o tym, że życzliwość wobec siebie pomaga być życzliwym wobec innych.
Poznawanie nowego przyjaciela – ćwiczenia, które pomagają przełamać nieśmiałość i nauczyć się odwagi w kontaktach z innymi.
Samotność – rozmowa o tym, że każdy czasem potrzebuje pobyć sam, ale nikt nie powinien czuć się wykluczony.
Zajęcia rozpoczynają się ćwiczeniami obecności, które pomagają dzieciom wyciszyć się i skupić na chwili „tu i teraz”, a kończy je wyzwanie – małe zadanie do wykonania w szkole lub w domu.

Jak rozmawiać z dziećmi o uczuciach?
Program został przygotowany z myślą o nauczycielach, wychowawcach i edukatorach pracujących z dziećmi w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, ale sprawdzi się również w starszych klasach i podczas pracy indywidualnej. Materiały nie wymagają umiejętności czytania i pisania, dlatego można je stosować także w najmłodszych grupach.
Dzięki pracy w parach i małych grupach dzieci uczą się komunikacji, współpracy i rozwiązywania konfliktów. Nauczyciel ma do dyspozycji pytania i wskazówki, które pomagają pogłębiać refleksję i dostosować zajęcia do potrzeb konkretnej klasy. Program doskonale sprawdzi się także w momentach zmian – przy formowaniu nowych grup, po wakacjach czy w trakcie włączania nowych uczniów do zespołu.

By zrozumieć innych, trzeba zrozumieć siebie
Troska o zdrowie emocjonalne jest formą pomocy równie ważną jak każda inna. Dziecko, które potrafi powiedzieć „jestem smutny”, „boję się” czy „potrzebuję pomocy”, zyskuje narzędzie, by lepiej radzić sobie w świecie. Muminki uczą, że przyjaźń to nie tylko wspólna zabawa, ale też codzienna praca nad relacjami i sobą samym. To lekcja empatii, która zostaje na całe życie.
Wszystkie informacje o programie oraz pakiet materiałów edukacyjnych znajdziesz tu: https://pck.pl/co-robimy/sztuka-przyjazni-wedlug-muminkow
Powrót
Zobacz również:

wrz
12
pierwsza pomoc
Uczymy ratować życie. Światowy Dzień Pierwszej Pomocy
13 września obchodzimy Światowy Dzień Pierwszej Pomocy, ustanowiony przez Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca. To okazja, aby przypominać, że umiejętność szybkiego i właściwego reagowania może uratować życie.

wrz
15
bezpieczeństwo, ratownictwo
Półwysep 2025. Ratownicy i humanitariusze przygotowani na kryzys
Około 300 ratowników i humanitariuszy Polskiego Czerwonego Krzyża, a także przedstawiciele służb mundurowych przećwiczyło szereg scenariuszy kryzysowych, aby zapewnić sobie jak najlepsze przygotowanie na wypadek katastrof i sytuacji, w których ludność cywilna będzie potrzebowała pomocy.

wrz
24
prawo humanitarne
"Odkrywamy prawo humanitarne". Zapisz się na kurs
Rusza kolejny nabór na program e-learningowy „Odkrywamy Prawo Humanitarne” organizowany wspólnie przez PCK i Ośrodek Rozwoju Edukacji.

wrz
19
pierwsza pomoc
Ogólnopolskie warsztaty dla instruktorów pierwszej pomocy PCK
74 uczestników z 15 Oddziałów Okręgowych Polskiego Czerwonego Krzyża wzięło udział w bloku szkoleń dotyczących pierwszej pomocy.
Przeglądasz właśnie stronę przefiltrowaną przez zawartość z oddziału Cała PolskaJeśli chcesz oglądać zawartość z Cała Polskakliknij przycisk